• Kiedy powstała fizyka cząstek elementarnych ? 
  • Ile jest cząstek elementarnych a ile fundamentalnych?
  • Ile jest generacji cząstek?
  • Podaj szacunkowe rozmiary atomów i jąder atomowych.
  • O ile mniejsze jest jądro od atomu np.dla złota?
  • Doświadczenie Rutherforda - na czym polegało? 
  • Ile wynosi ładunek elektryczny atomu? A ile jądra atomowego? 
  • Z czego zbudowany jest atom wodoru, deuteru, helu?
  • Co to jest nukleon? 
  • Z jakich kwarków zbudowany jest proton, a z jakich neutron? 
  • Wypisz 10 cząstek fundamentalnych i 10 elementarnych, złożonych z cząstek fundamentalnych.
  • Wypisz cząstki z pierwszej generacji.
  • Czego dotyczyły hipoteza  Plancka i hipoteza Einsteina? 
  • Światło widzialne ma większą czy mniejsza  energię niż fale radiowe? 
  • Kiedy odkryto pozyton? 
  • Jaka jest masa pozytonu? 
  • Jaka cząstka jest antycząstką fotonu? 
  • Podaj związek energii i pędu dla fotonu.
  • Yottagram  kamieni to ile kilogramów? 
  • Attometr to ile kilometrów? 
  • Ile żyje swobodny neutron? 
  • Na co rozpada się neutron?
  • Jakie są fundamentalne cząstki przenoszące oddziaływania w Modelu Standardowym? 
  • Który kwark ma większa masę: u czy d ? A gdyby było odwrotnie to jak by wyglądał nasz (Wszech)świat?
  • Czy obserwuje się naruszenie zasady zachowania energii? 
  • Ile wynosi masa protonu, a ile neutronu?
  • Jaka jset największa obserwowana energia promieni kosmicznych?
  • Jak jest energia zderzenia protonów w LHC?
  • Zachowanie ładunku elektrycznego - czy zawsze zachodzi? 
  • Czy dla cząstek elementarnych możliwy jest ładunek 2.47 e? 
  • Podaj przykłady liczb kwantowych.
  • Jaka zasada zachowania zabrania protonowi  rozpaść  się na pozyton i neutrino? 
  • Narysuj linie przpływu koloru aby ustalić do jakich dwóch gluonów sprzega się gluon czerwono-antyniebieski?
  • Czy istnieje kolorowy hadron? A lepton?
  • W ilu różnych kolorach są kwarki w neutronie?
  • Podaj ładunek elektryczny i  liczbę barionową kwarku  anty-u.
  • Sprawdż zachowanie liczb barionowej i elektronowej w rozpadzie neutronu.
  • Podaj przykład dwóch procesów skrzyżowanych wzajemnie. 
  • Kiedy odkryto neutrino?    
  • Kiedy  Pauli zapostulował istnienie neutrina?
  • Wypisz członków pierwszej antyrodziny.
  • W oddz. słabych uczestniczą pary typu (u,d) - wypisz parę zawierajacą kwark t.
  • Jaka jest para dla leptonu tau?
  • Czy istnieją cząstki fundamentalne o spinie 2/3? A o spinie 3/2? 
  • Jaki spin mają cząstki materii? 
  • Jaki spin mają cząstki przenoszące oddziaływania? 
  • Spin cząstki Higgsa?
  • Czy  cząstki masywne są tylko lewe czy tylko prawe ?
  • W Modelu Standardowym neutrino jest cząstką lewą czy prawą?
  • Jakie kwarki ma masę większą od masy protonu?
  • Jakie leptony sa lżejsze od protonu?
  • Najbardziej masywna cząstka fundamentalna to ...
  • Podaj masy bozonów W i Z.
  • Jaka czastką jest antycząstką dla  ujemnie naładowanego bozonu W?
  • Czy bozon Z  jest własną antycząstką?
  • Na jakich odległosciach dziłają siły jądrowe?
  • Które oddziaływanie jest najsłabsze?
  • Czy silne oddziaływania moga stać się "słabe", jeśli chodzi o ich nateżenie? 
  • Porównaj stałe sprzężenia dla oddz. elektromagnetycznych  i silnych (kolorowych) dla energii poniżej 1 GeV.
  • Niech amplituda przy przejsciu światła przez jedną ze szczelin w doświadczeniu z dwiema jednakowymi szczelinami wynosi 2, ile wynosi maksymalne wzmocnienie nateżenia światła na ekranie?
  • Czy obserwowane prawdopodobieństwo przejścia dla kwarku u i dla neutrina w procesach: u->d W+   i   neutrino-> e W+ . 
  • Kąt mieszania Cabibbo opisuje mieszanie miedzy którymi generacjami?
  • Czy występuje mieszanie między trzema generacjami? 
  • Czy mieszanie między generacjami dotyczy procesów ze zmianą ładunku elektrycznego 
  • czy bez zmiany ładunku? 
  • Czy mieszanie wystepuje tylko między generacjami cząstek fundamentalnych?
  • W jakiej reakcji  produkowane są neutrina  słoneczne?
  • Co wiemy o wartosciach pędu czastki elementarnej jeśli znamy dokładnie jej położenie?
  • Wymień prawa zachowania które są takie same w mikro i makroświecie. 
  • Wypisz związek pędu i energii dla cząstek relatywistycznych
  • Co to znaczy, że cząstka  jest na "powłoce masy"? 
  • Czy cząstka która nie może się rozpaść w jednym układzie odniesienia może sie rozpaść na w innym układzie (np na Ziemii i na Księżycu)?
  • Porównaj energie wiązania w atomie wodoru, jądrze zawierajacym 2n 2p i protonie.
  • Co to jest uwięzienie kwarków?
  • Jak wyznacza się masy kwarków u i d?
  • Co to są hadrony?
  • Jak zbudowane są mezony?
  • Jak zbudowane sa bariony?
  • Co to są trajektorie Reggego? 
  • Jaka jest różnica między fermionami a bozonami?
  • Narysuj diagram dla oktetu mezonów o spinie 0 z udziałem pionów. Zaznacz mezony dla których wartość ładunku elektrycznego równa się dziwności.
  • Narysuj diagram dla oktetu barionów o spinie 1/2 z udziałem nukleonów.  
  • Dla których  barionów wartość ładunku elektrycznego równa się dziwności?
  • Czy istnieją dekuplety mezonów?
  • Co to są cząstki wirualne? Narysuj przykład diagramu Feynmana zawierającego cząstkę wirtualną.
  • Czy problemy z nieskończonościami są większe dla procesów z fotonami czy z bozonami W/Z?
  • Na czym polega idea renormalizacji?
  • Przeprowadź ocenę zachowania amplitud dla bardzo dużych energii dla rozpraszania Comptona W na elektronie korzystając z reguł Feynmana.
  • Jak sprzęga się cząstka Higgsa do innych cząstek fundamentalnych?
  • Ile wynosi spin cząstki Higgsa? 
  • Czy cząstki Higgsa odddziałują ze sobą?
  • Czy symetria cechowania jest symmetrią lokalną czy globalną?
  • Czy teoria przewiduje masę czastko Higgsa?
  • Czy asymptyczna swoboda dla oddziaływań silnych (kolorowych) zależy od liczby kwarków?
  • Co to jest proces głęboko nieelastyczny?
  • Skąd pochodzą dżety hadronowe: z kwarków? antykwarków? czy z gluonów?
  • Podaj ile wynosi masa Plancka 1.2 10^{19} GeV czy 12 EeV.
  • Wymień dwie wady Modelu Standardowego.
  • Podaj dla jakiej energii stałe sprzeżenia oddz. fundamentalnych stają się równe w Minimalnym Modelu Supersymetrycznym?  
  • Czy w teorii Wielkiej Unifikacji  SU(5)zachowana jest liczba leptonowa ? 
  • Narysuj diagram prowadzacy do rozpadu protonu w teorii SU(5).

  • Czy możemy zmierzyć tor lotu cząstki naładowanej w próżni?
  • Wymień 3 procesy wykorzystywane do detekcji cząstek?
  • Jaki detektor najlepiej użyć do zliczania pojedynczych fotonów światła?
  • Jakie zjawisko leży u podstaw działania fotopowielacza?
  • Jaki zjawisko wykorzystywane jest najczęściej w detekcji cząstek naładowanych ?
  • Jakie oddziaływanie cząstki naładowanej i z jakimi składnikami materii prowadzi do jonizacji?
  • Kto odkrył promieniotwórczość?
  • Jaką metodą detekcji cząstek odkryto promieniotwórczość naturalną?
  • Jaka jest najdokładniejsza metoda pomiaru torów cząstek?
  • Jaka jest substancja robocza w komorze Wilsona?
  • W jaki sposób odkryty został pozyton?
  • Jaka jest zasada działania komory pęcherzykowej?
  • W jaki sposób rejestrowane były przypadki oddziaływań w komorze pęcherzykowej?
  • Podaj przykłady 2 detektorów, w których fotografowano tory cząstek.
  • Dlaczego wprowadzenie komór wielodrutowych stanowiło przełom w fizyce cząstek?
  • Jaka jest główna zaleta detektorów półprzewodnikowych?
  • Na czym polega proces scyntylacji?
  • Jaki parametr możemy bardzo dokładnie mierzyć przy pomocy scyntylatorów?
  • Jaki jest warunek emisji promieniowania Czerenkowa przez cząstkę naładowaną?
  • Jaki jest rozkład kątowy emitowanego promieniowania Czerenkowa?
  • W jaki sposób możemy rejestrować promieniowanie Czerenkowa?
  • Oddziaływania jakich cząstek rejestrujemy w detektorze Super-Kamiokande?
  • Jakie metody detekcji wykorzystywane są w Obserwatorium Pierre Auger?
  • Jakie procesy badane są w Obserwatorium Pierre Auger?
  • Jaki jest największy działający obecnie detektor cząstek?
  • W jakim detekorze możemy bezpośrednio zmierzyć energię cząstki?
  • W jaki sposób wysokoenergetyczny foton oddziałuje z materią?
  • Jaki jest główny mechanizm strat energii w materii dla wysokoenergetycznego elektronu? 
  • Od czego zależy liczba cząstek w kaskadzie elektromagnetycznej?
  • Jakie pole możemy wykorzystać do przyspieszania cząstek?
  • Jaka siła pozwala zmienić kierunek ruchu cząstki bez zmiany jej energii?
  • Jaki jest możliwy tor ruchu cząstki naładowanej w jednorodnym polu magnetycznym?
  • Jakie cząstki emitowane są w promieniowaniu beta?
  • Jaki cząstki dominują w promieniowaniu kosmiczne poza atmosferą ziemską?
  • Jakie cząstki naładowane dominują  w promieniowaniu kosmicznym docierającym do powierzchni Ziemi?
  • Jaka jest intensywność promieniowania kosmicznego na powierzchni Ziemi?
  • Co ogranicza wykorzystanie promieniowania kosmicznego w fizyce wysokich energii? 
  • Jakie cząstki możemy przyspieszać w akceleratorach?
  • Jaka jest zasada działania akceleratora liniowego?
  • Co jest naogół elementem przyspieszającym cząstki we współczesnych akceleratorach?
  • Jaką rolę odgrywa pole magnetyczne w akceleratorach kołowych?
  • Jak nazywał się pierwszy akcelerator kołowy?
  • Z jakich elementów zbudowany jest pierścień akceleratora kołowego?
  • Wymień nazwy przynajmniej 3 dużych centrów akceleratorowych na  swiecie.
  • Jaki jest rozmiar największego zbudowanego do tej pory akceleratora?
  • Co ogranicza energie uzyskiwane w kołowych akceleratorach protonowych?
  • Jakie zjawisko ogranicza energie uzyskiwaną w kołowych akceleratorach elektronów?
  • Dlaczego budujemy akceleratory wiązek przeciwbieżnych ("kolajdery")?
  • Dlaczego zmniejszamy rozmiary poprzeczne wiązki w akceleratorach?
  • Jak często zderzać się będą cząstki w LHC?
  • Jakie cząstki i do jakiej energii będzie przyspieszać LHC?
  • Dlaczego współczesne detektory składają się z wielu różnorodnych elementów?
  • Jak względem punktu zderzenia cząstek umieszczane są kolejne elementy detektora?
  • Jaki element detektora uniwersalnego znajduje się naogół najbliżej punktu przecięcia wiązek?
  • Na jakiej podstawie możemy wysnaczyć pęd cząstki naładowanej w detektorze śladowym?
  • W jakim elemencie detektora uniwersalnego możemy zmierzyć energie fotonów i elektronów?
  • Jaki element detektora uniwersalnego położony jest najdalej od punktu zderzenia wiązek?
  • Wymień przynajmniej 4 elementy współczesnego detektora uniwersalnego przy kolajderach?
  • Podaj nazwy przynajmniej 2 dużych eksperymentów przy kolajderach.
  • Podaj nazwę przynajmniej jednego eksperymentu przy LHC.
  • Dlaczego detektory przy LHC muszą być wyposażone w dedykowane układy wyzwalania?
  • Jak nazywa się system informatyczny rozwinięty do przechowywania i analizy danych LHC?

  • Jak opisywane są oddziaływania grawitacyjne w Ogólnej Teorii Względności?
  • Co według Einsteina powoduje zakrzywienie czasoprzestrzeni?
  • Dlaczego Einstein wprowadził stałą kosmologiczną do równań Ogólnej Teorii Względności?
  • Kiedy mamy do czynienia z efektem Dopplera?
  • Jaka jest zależność między położeniem lini emisyjnych i absorpcyjnych?
  • O czym możemy wnioskować na podstawie układu lini widmowych świecącej substancji?
  • Jak porusza się względem nas odległa galaktyka, jeśli jej   światło jest bardziej niebieskie niż podobnych galaktyk spoczywających względem nas?
  • Jak zmieni się położenie lini widmowych w widmie galaktyki która oddala się od nas z prędkością porównywalną z prędkością światła?
  • Co mówi prawo Hubbla?
  • Co to są "świece standardowe"?
  • Dlaczego Supernowe typu 1A są dobrymi obiektami do badania rozszerzania się Wszechświata?
  • Co to jest "skala kosmologiczna"?
  • Jaką strukturę ma Wszechświat na skalach kosmologicznych?
  • Jakie cząstki elementarne wypełniały Wszechświat tuż po Wielkim Wybuchu?
  • Jakie obiekty złożone powstały jako pierwsze po Wielkim Wybuchu?
  • Ile lat po Wielkim Wybuchu powstały atomy?
  • Co to jest "gęstość krytyczna"?
  • Jaka byłaby przyszłość Wszechświata gdyby gęstość materii była większa od gęstości krytycznej?
  • Jaką część masy Wszechświata, w jednostkach gęstości krytycznej, stanowią atomy?
  • Jaki wpływ na rotację galaktyk ma obecność ciemnej materii?
  • Skąd wiemy o obecności ciemnej materii we Wszechświecie?
  • Co wiemy o oddziaływaniach ciemnej materii?
  • Jaką część masy Wszechświata, w jednostkach gęstości krytycznej, stanowi ciemna materia?
  • Jak materia może wpływać na bieg promieni światła?
  • Kiedy mówimy o silnym soczewkowaniu grawitacyjnym?
  • Na czym polega słabe soczewkowanie grawitacyjne?
  • Rozkład którego z rodzajów materii jest najbardziej zaburzony w zderzeniu dwóch gromad galaktyk?
  • Czym wypełniony był Wszechświat, gdy połączyły się elektrony i jądra atomowe?
  • Kiedy powstało mikrofalowe promieniowanie tła?
  • Jakiej temperaturze odpowiada widmo promieniowania reliktowego?
  • Od czego zależą obserwowane obecnie rozmiary fluktuacji w mikrofalowym promieniowaniu tła?
  • Jakie są charakterystyczne rozmiary kątowe fluktuacji obserwowanych w mikrofalowym promieniowaniu tła?
  • Jaka jest całkowita gęstość materii/energii we Wszechświecie (w jednostkach gęstości krytycznej)?
  • Jaka jest krzywizna Wszechświata na skalach kosmologicznych?
  • Jaka jest gęstość ciemnej energii we Wszechświecie (w jednostkach gęstości krytycznej)?
  • Jaki jest wiek Wszechświata?