• Co oznacza zapis 106 ?
  • Co to jest rząd wielkości ?
  • O ile rzędów wielkości różni się rozmiar szyszki (5cm) od sosny (50m) ?
  • Ile rzędów wielkości dzieli rozmiary najmniejszych i największych znanych nam struktur ?
  • Teragram  kamieni to ile kilogramów? 
  • Femtometr to ile milimetrów? 
  • Jak (ogólnie) podzielić można metody badawcze fizyki cząstek ?
  • Z jaką wielkością utożsamiamy w fizyce cząstek temperaturę ?
  • Co decyduje o "rozdzielczości" przestrzennej z jaką badamy strukturę cząstek ?
  • Jaka jednostka podstawowa energii jest używana w fizyce cząstek i jak jest zdefiniowana ?
  • Kiedy powstała fizyka cząstek elementarnych, a kiedy teoria cząstek elementarnych (inaczej Model Standardowy)? 
  • Dlaczego potrzebne są nowe akceleratory cząstek o coraz większych energiach zderzenia?
  • Jak nazywamy najprostsze cząstki elementarne?
  • Ile jest cząstek elementarnych, a ile fundamentalnych?
  • Ile jest rodzin/pokoleń cząstek fundamentalnych?
  • Podaj szacunkowe rozmiary atomów i jąder atomowych.
  • O ile mniejsze jest jądro od atomu np.dla złota?
  • Doświadczenie Rutherforda - na czym polegało? 
  • Ile wynosi ładunek elektryczny atomu? A ile jądra atomowego? 
  • Z czego zbudowany jest atom wodoru, deuteru, helu?
  • Co to jest nukleon? 
  • Z jakich kwarków zbudowany jest proton, a z jakich neutron? 
  • Co obecnie wiemy o rozmiarach elektronu i kwarków ?
  • Czego dotyczyły hipoteza Plancka i hipoteza Einsteina? 
  • Opis i znaczenie doświadczenia Comptona.   
  • Jaką hipotezę wysunął Louise de Broglie?
  • Jakie zjawiska wskazują na cząstkową, a jakie na falową naturę fotonów?
  • Czy teoria względności stosuje się w świecie cząstek elementarnych?
  • Światło widzialne ma większą czy mniejsza  energię niż fale radiowe? 
  • Kiedy odkryto proton, pozyton?
  • Czy elektron jest lżejszy od protonu?
  • Jaka jest masa pozytonu? 
  • Podaj związek energii i pędu dla fotonu.
  • Wypisz związek pędu i energii dla swobodnych masywnych cząstek relatywistycznych.
  • Co to znaczy, że cząstka  jest na "powłoce masy"? 
  • Czy wszystkie cząstki elementarne są trwałe? Czy wszystkie cząstki fundamentalne są trwałe?
  • Ile żyje swobodny neutron? 
  • Na co rozpada się neutron?
  • Co to jest rozpad beta?
  • Czy neutrino jest naładowane?
  • Co jest dziwnego w cząstkach dziwnych?
  • Wymień wszystkie typy ("zapachy") kwarków
  • Ile jest różnych kwarków u?
  • Kiedy odkryto doświadczalnie pierwszą antycząstkę?  
  • Czy gluony mają kolor?
  • Jakie są fundamentalne cząstki przenoszące oddziaływania w Modelu Standardowym? 
  • Który kwark ma większa masę: u czy d ? 
  • Czy obserwuje się naruszenie zasady zachowania energii? 
  • Ile wynosi masa protonu, a ile neutronu?
  • Czy ładunek elektryczny jest zachowany się w mikroświecie?
  • Czy dla cząstek elementarnych możliwy jest ładunek 2.47 e? 
  • Podaj przykłady liczb kwantowych.
  • Jaka zasada zachowania zabrania protonowi  rozpaść  się na pozyton i neutrino? 
  • Czy istnieje kolorowy hadron? A lepton?
  • W ilu różnych kolorach są kwarki w neutronie?
  • Jaki kolor ma proton?
  • Ile wynosi ładunek elektryczny kwarku u, kwarku d i antykwarku u?
  • Wymień znane leptony
  • Ile wynosi liczba mionowa dla elektronu?
  • Jakie leptony sa lżejsze od protonu?
  • Czy lepton tau ma masę większą czy mniejszą  od protonu? 
  • Jakie prawo zachowania zabrania protonowi rozpaść się?
  • Co to są hadrony?
  • Na jakie dwa typy dzielimy hadrony?
  • Jak zbudowane są mezony?
  • Jak zbudowane sa bariony?
  • Jaka jest różnica między fermionami a bozonami?
  • Jakie cząstki wchodzą w skład pierwszej rodziny?
  • Podaj ładunek elektryczny i  liczbę barionową kwarku  anty-u.
  • Sprawdź zachowanie liczb barionowej i elektronowej w rozpadzie neutronu.
  • Kiedy odkryto neutrino?    
  • Kiedy Pauli zapostulował istnienie neutrina?
  • Wypisz członków pierwszej antyrodziny.
  • W oddz. słabych uczestniczą pary typu (u,d) - wypisz parę zawierajacą kwark t.
  • Jaka cząstka występuje w parze z leptonem tau?
  • Czy istnieją cząstki fundamentalne o spinie 2/3? A o spinie 3/2? 
  • Jaki spin mają cząstki materii? 
  • Jaki spin mają cząstki przenoszące oddziaływania? 
  • Jaki jest spin cząstki Higgsa?
  • W Modelu Standardowym neutrino jest cząstką lewą czy prawą?
  • Czy neutrina przenikają przez nasze ciało?
  • Na czym polegaja oscylacje neutrin?
  • Jakie kwarki ma masę większą od masy protonu?
  • Najbardziej masywna cząstka fundamentalna to ...
  • Podaj masy bozonów W i Z.
  • Jaka czastką jest antycząstką dla  ujemnie naładowanego bozonu W?
  • Czy możemy zmierzyć tor lotu cząstki naładowanej w próżni?
  • Wymień 3 procesy wykorzystywane do detekcji cząstek?
  • Jaki detektor najlepiej użyć do zliczania pojedynczych fotonów światła?
  • Jakie zjawisko leży u podstaw działania fotopowielacza?
  • Jaki zjawisko wykorzystywane jest najczęściej w detekcji cząstek naładowanych ?
  • Jakie oddziaływanie cząstki naładowanej i z jakimi składnikami materii prowadzi do jonizacji?
  • Kto odkrył promieniotwórczość?
  • Jaką metodą detekcji cząstek odkryto promieniotwórczość naturalną?
  • Jaka jest substancja robocza w komorze Wilsona?
  • W jaki sposób odkryty został pozyton?
  • Jaka jest zasada działania komory pęcherzykowej?
  • W jaki sposób rejestrowane były przypadki oddziaływań w komorze pęcherzykowej?
  • Podaj przykłady 2 detektorów, w których fotografowano tory cząstek.
  • Dlaczego wprowadzenie komór wielodrutowych stanowiło przełom w fizyce cząstek?
  • Jaka jest główna zaleta detektorów półprzewodnikowych?
  • Na czym polega proces scyntylacji?
  • Jaki parametr możemy bardzo dokładnie mierzyć przy pomocy scyntylatorów?
  • Jaki jest warunek emisji promieniowania Czerenkowa przez cząstkę naładowaną?
  • Jaki jest rozkład kątowy emitowanego promieniowania Czerenkowa?
  • W jaki sposób możemy rejestrować promieniowanie Czerenkowa?
  • Oddziaływania jakich cząstek rejestrujemy w detektorze Super-Kamiokande?
  • Jakie metody detekcji wykorzystywane są w Obserwatorium Pierre Auger?
  • Jakie procesy badane są w Obserwatorium Pierre Auger?
  • Jaki jest największy działający obecnie detektor cząstek?
  • W jakim detekorze możemy bezpośrednio zmierzyć energię cząstki?
  • W jaki sposób wysokoenergetyczny foton oddziałuje z materią?
  • Jaki jest główny mechanizm strat energii w materii dla wysokoenergetycznego elektronu? 
  • Od czego zależy liczba cząstek w kaskadzie elektromagnetycznej?
  • Jakie pole możemy wykorzystać do przyspieszania cząstek?
  • Jaka siła pozwala zmienić kierunek ruchu cząstki bez zmiany jej energii?
  • Jaki jest możliwy tor ruchu cząstki naładowanej w jednorodnym polu magnetycznym?
  • Jakie cząstki emitowane są w promieniowaniu beta?
  • Jaka jest największa obserwowana energia promieni kosmicznych?
  • Jaki cząstki dominują w promieniowaniu kosmiczne poza atmosferą ziemską?
  • Jakie cząstki naładowane dominują  w promieniowaniu kosmicznym docierającym do powierzchni Ziemi?
  • Jaka jest intensywność promieniowania kosmicznego na powierzchni Ziemi?
  • Co ogranicza wykorzystanie promieniowania kosmicznego w fizyce wysokich energii? 
  • Jakie cząstki możemy przyspieszać w akceleratorach?
  • Jaka jest zasada działania akceleratora liniowego?
  • Co jest na ogół elementem przyspieszającym cząstki we współczesnych akceleratorach?
  • Jaką rolę odgrywa pole magnetyczne w akceleratorach kołowych?
  • Jak nazywał się pierwszy akcelerator kołowy?
  • Z jakich elementów zbudowany jest pierścień akceleratora kołowego?
  • Wymień nazwy przynajmniej 3 dużych centrów akceleratorowych na  swiecie.
  • Jaki jest rozmiar największego zbudowanego do tej pory akceleratora?
  • Co ogranicza energie uzyskiwane w kołowych akceleratorach protonowych?
  • Jakie zjawisko ogranicza energie uzyskiwaną w kołowych akceleratorach elektronów?
  • Dlaczego budujemy akceleratory wiązek przeciwbieżnych ("kolajdery")?
  • Dlaczego zmniejszamy rozmiary poprzeczne wiązki w akceleratorach?
  • W jakim elemencie LHC magazynowane jest najwięcej energii?
  • Jak często zderzać się będą cząstki w LHC?
  • Jakie cząstki i do jakiej energii będzie przyspieszać LHC?
  • Dlaczego współczesne detektory składają się z wielu różnorodnych elementów?
  • Jak względem punktu zderzenia cząstek umieszczane są kolejne elementy detektora?
  • Jaki element detektora uniwersalnego znajduje się na ogół najbliżej punktu przecięcia wiązek?
  • Na jakiej podstawie możemy wyznaczyć pęd cząstki naładowanej w detektorze śladowym?
  • W jakim elemencie detektora uniwersalnego możemy zmierzyć energie fotonów i elektronów?
  • Jaki element detektora uniwersalnego położony jest najdalej od punktu zderzenia wiązek?
  • Wymień przynajmniej 4 elementy współczesnego detektora uniwersalnego przy kolajderach?
  • Jak w eksperymentach przy kolajderach obserwujemy kwarki?
  • Co to są strugi (ang. jety) cząstek?
  • Na jakiej podstawie możemy wnioskować, że w zderzeniu cząstek powstało neutrino?
  • Podaj nazwy przynajmniej 2 dużych eksperymentów przy kolajderach.
  • Podaj nazwę przynajmniej jednego eksperymentu przy LHC.
  • Dlaczego detektory przy LHC muszą być wyposażone w dedykowane układy wyzwalania?
  • Jak nazywa się system informatyczny rozwinięty do przechowywania i analizy danych LHC?
  • Wymień podstawowe oddziaływania
  • Na jakich odległosciach działają siły jądrowe?
  • Czy silne oddziaływania fundamentalne (kolorowe) mogą stać się "słabe", jeśli chodzi o ich nateżenie? 
  • Czy cząstka która nie może się rozpaść w jednym układzie odniesienia może sie rozpaść na w innym układzie (np na Ziemii i na Księżycu)?
  • Co to jest uwięzienie kwarków?
  • Na czym polega rozpad beta na poziomie elementarnym i fundamentalnym?
  • Które oddziaływnie jest najsłabsze?
  • Porównaj siłę przyciągania elektrycznego protonu i antyprotonu z siłą przyciagania grawitacyjnego dla tych cząstek. 
  • Ile wynosi skala długości Plancka? 
  • Narysuj diagram Feynmana dla rozpraszania e-e-→e-e- i qq→qq
  • Czy poprawki kwantowe są odpowiedzialne za "biegnięcie" stałych sprzeżenia?
  • Czy asymptotyczna swoboda dotyczy oddziaływań kwarków?
  • Czy obserwujemy swobodne kwarki?
  • Co to są cząstki wirualne? Narysuj przykład diagramu Feynmana zawierającego cząstkę wirtualną.
  • Czy problemy z nieskończonościami są większe dla procesów z fotonami czy z bozonami W/Z?
  • Na czym polega idea renormalizacji?
  • Przeprowadź ocenę zachowania amplitud dla bardzo dużych energii dla rozpraszania Comptona W na elektronie korzystając z reguł Feynmana.
  • Jak sprzęga się cząstka Higgsa do innych cząstek fundamentalnych?
  • Ile wynosi spin cząstki Higgsa? 
  • Czy cząstki Higgsa odddziałują ze sobą?
  • Czy symetria cechowania jest symmetrią lokalną czy globalną?
  • Czy teoria przewiduje masę cząstki Higgsa?
  • Skąd pochodzą dżety hadronowe: z kwarków, antykwarków, czy z gluonów?
  • Dlaczego Słońce jest tak długo aktywne tzn. jeszcze sie nie wypaliło?
  • Czy istnieje związek między symetrią (niezmienniczością) a prawami zachowania?
  • Jaka jest różnica między symetrią lokalną a globalną?
  • Czy łatwiej jest zrealizować symetrię lokalną czy globalną?
  • Symetria cechowania wymaga aby bozony W i Z były bezmasowe, jak nazywa się sposób łamania tej symetrii slużący generacji mas tych cząstek?
  • Podaj przykład spontanicznego łamania symetrii z życia codziennego
  • Podaj dwie własności przewidywanej przez mechanizm Brouta-Englerta-Higgsa cząstki Higgsa 
  • Podaj nazwiska fizyków-noblistów z 2008 roku
  • Czy oddziaływania słabe z masywnymi bozonami W i Z  w obszarze wysokich energii wymagają istnienia cząstki Higgsa?
  • Wymień dwie wady Modelu Standardowego.
  • Jakie jest podstawowe założenie Supersymetrii?
  • Istnienie jakich cząstek przewidywał model Weinberg'a-Salam'a?
  • Gdzie i kiedy odkryto bozony W i Z?
  • W jakim procesie zaobserwowano po raz pierwszy bozony Z?
  • Przy jakich skalach energii oddziaływania słabe i elektromagnetyczne stają się porównywalne?
  • Gdzie i kiedy odkryto kwark t ?
  • O czym mówi nam porównanie liczby przypadków hadronowych do liczby przypadków mionowych w anihilacji elektron-pozyton?
  • W jaki sposób w LEP wyznaczono liczbę lekkich neutrin ?
  • Jak dla dużych energii zachowuje się przekrój czynny e+e-→W+W-
  • Dlaczego precyzyjne pomiary w LEP są czułe na masy kwarku t i bozonu Higgsa ?
  • Jakie jest obecnie dolne ograniczenie na masę bozonu Higgsa w Modelu Standardowym ?
  • Jak w detektorze "widoczna" byłaby najlżejsza cząstka supersymetryczna (LSP) ?
  • Jak możnaby zaobserwować nowy bozon pośredniczący Z' o masie rzędu 500 GeV ?
  • Jaki jest "złoty kanał" produkcji bozonu Higgsa w LHC?
  • Kto sformułował prawo powszechnego ciążenia?
  • Jak od odległości zależy oddziaływanie grawitacyjne?
  • Jak opisywane są oddziaływania grawitacyjne w Ogólnej Teorii Względności?
  • Co według Einsteina jest źródłem zakrzywienia czasoprzestrzeni?
  • Dlaczego Einstein wprowadził stałą kosmologiczną do równań Ogólnej Teorii Względności?
  • Kiedy mamy do czynienia z efektem Dopplera?
  • Jaka jest zależność między położeniem lini emisyjnych i absorpcyjnych?
  • O czym możemy wnioskować na podstawie układu lini widmowych świecącej substancji?
  • Jak porusza się względem nas odległa galaktyka, jeśli jej   światło jest bardziej niebieskie niż podobnych galaktyk spoczywających względem nas?
  • Jak zmieni się położenie lini widmowych w widmie galaktyki która oddala się od nas z prędkością porównywalną z prędkością światła?
  • Co mówi prawo Hubbla?
  • Co to są "świece standardowe"?
  • Dlaczego Supernowe typu 1A są dobrymi obiektami do badania rozszerzania się Wszechświata?
  • Jaką strukturę ma Wszechświat na skalach kosmologicznych?
  • Jakie cząstki fundamentalne wypełniły Wszechświat w momencie Wielkiego Wybuchu?
  • Jakie obiekty złożone powstały jako pierwsze po Wielkim Wybuchu?
  • Ile lat po Wielkim Wybuchu powstały atomy?
  • Co to jest "gęstość krytyczna"?
  • Jaka byłaby przyszłość Wszechświata gdyby gęstość materii była większa od gęstości krytycznej?
  • Jaką część masy Wszechświata, w jednostkach gęstości krytycznej, stanowią atomy?
  • Jaki wpływ na rotację galaktyk ma obecność ciemnej materii?
  • Skąd wiemy o obecności ciemnej materii we Wszechświecie?
  • Co wiemy o oddziaływaniach ciemnej materii?
  • Jaką część masy Wszechświata, w jednostkach gęstości krytycznej, stanowi ciemna materia?
  • Jak materia może wpływać na bieg promieni światła?
  • Kiedy mówimy o silnym soczewkowaniu grawitacyjnym?
  • Na czym polega słabe soczewkowanie grawitacyjne?
  • Jak możemy obserwować atomy w przestrzeni międzygwiezdnej?
  • Rozkład którego z rodzajów materii jest najbardziej zaburzony w zderzeniu dwóch gromad galaktyk?
  • Dlaczego można powiązać oddziaływania obserwowane w detektorze DAMA z cząstkami ciemnej materii?
  • Czym wypełniony był Wszechświat, gdy połączyły się elektrony i jądra atomowe?
  • Kiedy powstało mikrofalowe promieniowanie tła?
  • Jakiej temperaturze odpowiada widmo promieniowania reliktowego?
  • Od czego zależą obserwowane obecnie rozmiary fluktuacji w mikrofalowym promieniowaniu tła?
  • Jakie są charakterystyczne rozmiary kątowe fluktuacji obserwowanych w mikrofalowym promieniowaniu tła?
  • Jaka jest całkowita gęstość materii/energii we Wszechświecie (w jednostkach gęstości krytycznej)?
  • Jaka jest krzywizna Wszechświata na skalach kosmologicznych?
  • Jaka jest gęstość ciemnej energii we Wszechświecie (w jednostkach gęstości krytycznej)?
  • Czy istnieje równowaga między materią i antymaterią we Wszechświecie?
  • Czy Model Standardowy tłumaczy asymetrię barionową we Wszechświecie?
  • Jaki jest wiek Wszechświata?