O cząstkach elementarnie --> Atom i pierwiastki

Pierwiastki

Otaczająca nas materia jest zbudowana z ponad 100 pierwiastków.

Pierwiastek to zbiór jednakowych atomów (ściślej: atomów o takiej samej liczbie atomowej Z).

Atomy mogą łączyć się w cząsteczki tworząc związki chemiczne.

Uwaga! Pułapka językowa: cząsteczka (chemiczna) jest znacznie większa od cząstki elementarnej.

Pierwiastki układają się w Tablicę Mendelejewa  w zadziwiający sposób odzwierciedlającą ich własności.

Struktura Tablicy Mendelejewa pozostawała tajemnicą do chwili powstania mechaniki kwantowej, która wyjaśniła prawa rządzące atomami.

Tablica Mendelejewa 

1

18

1

1H 1,008 Wodór

2He 4,003 Hel

2

13

14

15

16

17

2

3Li 6,941 Lit

4Be 9,012 Beryl

5B 10,81 Bor

6C 12,011 Węgiel

7N 14,007 Azot

8O 15,999 Tlen

9F 18,998 Fluor

10Ne 20,179 Neon

3

11Na 22,989 Sód

12Mg 24,305 Magnez

13Al 26,982 Glin

14Si 28,086 Krzem

15P 30,974 Fosfor

16S 32,066 Siarka

17Cl 35,453 Chlor

18Ar 39,948 Argon

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

4

19K 39,098 Potas

20Ca 40,08 Wapń

21Sc 44,956 Skand

22Ti 47,90 Tytan

23V 50,941 Wanad

24Cr 51,996 Chrom

25Mn 54,938 Mangan

26Fe 55,847 Żelazo

27Co 58,933 Kobalt

28Ni 58,70 Nikiel

29Cu 63,546 Miedź

30Zn 65,36 Cynk

31Ga 69,72 Gal

32Ge 72,59 German

33As 74,922 Arsen

34Se 78,96 Selen

35Br 79,904 Brom

36Kr 83,80 Krypton

5

37Rb 85,468 Rubid

38Sr 87,62 Stront

39Y 88,906 Itr

40Zr 91,22 Cyrkon

41Nb 92,906 Niob

42Mo 95,94 Molibden

43Tc 96,906 Technet

44Ru 101,07 Rubid

45Rh 102,906 Rod

46Pd 106,4 Pallad

47Ag 107,868 Srebro

48Cd 112,40 Kadm

49In 114,82 Ind

50Sn 118,69 Cyna

51Sb 121,75 Antymon

52Te 127,60 Tellur

53I 126,905 Jod

54Xe 131,30 Ksenon

6

55Cs 132,905 Cez

56Ba 137,34 Bar

*

72Hf 178,49 Hafn

73Ta 180,948 Tantal

74W 183,85 Wolfram

75Re 186,207 Ren

76Os 190,2 Osm

77Ir 192,22 Iryd

78Pt 195,09 Platyna

79Au 196,967 Złoto

80Hg 200,59 Rtęć

81Tl 204,37 Tal

82Pb 207,2 Ołów

83Bi 208,98 Bizmut

84Po 208,892 Polon

85At 209,987 Astat

86Rn 222,018 Radon

7

87Fr 223,02 Frans

88Ra 226,025 Rad

**

104Rf 261 Rutherford

105Db 263 Dubn

106Sg 265 Seaborg

107Bh 264 Bohr

108Hs 269 Has

109Mt 268 Meitner

Uun 110 271

Uuu 111 272

Uub 112 277

*

Lantanowce

57La 138,906 Lantan

58Ce 140,12 Cer

59Pr 140,908 Prazeodym

60Nd 144,24 Neodym

61Pm 144,913 Promet

62Sm 150,4 Samar

63Eu 151,96 Europ

64Gd 157,25 Gadolin

65Tb 158,925 Terb

66Dy 162,50 Dyspoz

67Ho 164,93 Holm

68Er 167,26 Erb

69Tm 168,934 Tul

70Yb 173,04 Iterb

71Lu 174,97 Lutet

**

Aktynowce

89Ac 227,028 Aktyn

90Th 232,038 Tor

91Pa 231,036 Proaktyn

92U 238,029 Uran

93Np 237,048 Neptun

94Pu 244,064 Pluton

95Am 243,061 Ameryk

96Cm 247,07 Kiur

97Bk 247,07 Bekerel

98Cf 251,08 Kaliforn

99Es 254,088 Einstein

100Fm 257,095 Ferm

101Md 258,1 Mendelew

102No 259,101 Nobel

103Lr 260,1 Lorens

- metale - półmetale - niemetal

Atom

Atomy pierwiastków charakteryzuje:

• liczba atomowa Z (1..114) = numer pierwiastka w Tablicy Mendelejewa
• liczba masowa A (1..289) = masa danego atomu / masa atomu wodoru

atom = jądro + Z elektronów	jądro = Z protonów + (A - Z) neutronów

Opracowanie merytoryczne G.Wrochna, prezentacja T.Lach